عسل از دوران قدیم به عنوان یک ماده غذایی مهم مورد توجه انسان بوده است و تا زمانی که ماده شیرین دیگری مانند قند به دست آمده از نیشکر و چغندرقند و دیگر شیره های نباتی را نشناخته بود، تنها منبع تامین کننده شیرینی غذای وی به شمار می آمد. اکنون نیز با وجود دسترسی به مواد غذایی متعدد و گوناگون دیگر، هیچکدام از آنها به طور کامل جانشین مناسبی برای عسل نبوده و کیفیتی به مراتب کمتر از عسل داشته اند. امروزه بیشترین عملکرد تولید عسل در جهان مربوط به امریکا و استرالیاست که بین 20 تا 40 کیلو در هر کندو در نوسان است. در استان اصفهان میانگین تولید عسل از کندو نزدیک به 10 کیلوست. یکی از علل کاهش تولید کندو، استفاده ناکارا از عوامل تولید به شمار می آید که با شناخت آنها می توان در راستای افزایش تولید کندو و سرانجام کسب درامد بیشتر برای زنبورداران گام نهاد.در این پژوهش پس از معرفی عوامل موثر بر تولید عسل زنبورداران، میزان تاثیر این عوامل نیز براورد شد. همچنین بعد از اندازه گیری تاثیر عوامل گوناگون بر تولید، محاسبه کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی زنبورداران استان اصفهان انجام گرفت.برای دستیابی به این هدف ها، آمارهای مقطعی زنبورداران استان اصفهان در سال 1372 و 1373 به کار رفته و تابع تولید با استفاده از روش حداقل مربعات تصحیح شده، و تخمین زده شده است. به کمک تابع تولید تخمینی و اطلاعات مکمل دیگر، کارآیی فنی، تخصیصی و اقتصادی محاسبه شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که عوامل زیادی در تولید موثر است و کارآیی فنی و تخصیصی و اقتصادی زنبورداران در سطح پایینی قرار دارد و عواملی مانند سن، سواد، تعداد کندو و شغل اصلی نیز بر کارآیی تاثیر دارد. سرانجام پیشنهادهایی برای بهبود کارآیی ارایه شده است.

به منظور تعیین درجه موفقیت پنبه کاران استان تهران در استفاده بهینه از منابع مشخص و هم چونین بررسی امکان افزایش تولید محصول با استفاده از مجموعه مشخصی از منابع و عوامل تولید به تعیین کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی این گروه از کشاورزان پرداخته شد. داده ها و اطلاعات مورد نیاز مطالعه از میان 110 پنبه کار در شهرستان ورامین با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک تصادفی در سال 1387 جمع آوری گردید. پس از برآورد تابع تولید مرزی تصادفی و تعیین میزان کارایی فنی بهره برداران با استفاده از قضیه دوگانگی تابع هزینه مرزی تخمین زده شد، و در نهایت میزان کارایی تخصیصی و اقتصادی بهره برداران محاسبه گردید. بر اساس نتایج، متغیرهای سطح زیرکشت پنبه، ماشین آلات، نیروی کار، میزان مصرف بذر و تعداد دور آبیاری از لحاظ آماری دارای اثر معنی دار و مثبت بر تولید پنبه در شهرستان ورامین بود. هم چنین متغیرهای سن کشاورز و شرکت در کلاس های ترویجی و آموزشی با ناکارایی فنی بهره برداران ارتباط معکوس نشان داد، اما تعداد قطعات زمین دارای تاثیر مثبت و معنادار بر ناکارایی فنی پنبه کاران بود. نتایج محاسبه انواع کارایی نشان داد که میانگین کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی بهره برداران نمونه به ترتیب %93، 80% و 74% است. هم چنین اختلاف میان حداقل و حداکثر کارایی فنی 40%، اختلاف میان حداقل و حداکثر کارایی تخصیصی 43% و اختلاف میان حداقل و حداکثر کارایی اقتصادی پنبه کاران نیز حدود 31% محاسبه شد، که در جای خود قابل تامل است. با توجه به یافته های دقیق، آموزش و ترویج کشاورزی در زمینه کاربرد بهینه عوامل تولید و ارتقای سطح دانش کشاورزان به منظور افزایش تولید و بهبود کارایی از ضروریات است.

هدف اصلی این مقاله اندازه گیری کارآیی اقتصادی و تعیین میزان سوددهی واحدهای پرورش جوجه گوشتی استان همدان به تفکیک اندازه مقیاس واحدهای تولید است. بدین منظور، با استفاده از روش طبقه بندی متناسب با حجم نمونه، تعداد 92 واحد پرورش دهنده جوجه گوشتی (20 درصد واحدهای فعال در نیمه سال 1379) درسطح استان انتخاب گردید و از طریق تکمیل پرسشنامه داده های لازم برای دو نوبت جوجه ریزی پاییز و زمستان جمع آوری شد و با استفاده از روش «تحلیل فرآگیر داده ها» نتایج زیر به دست آمد: میانگین کارآیی فنی، کارآیی تخصیصی و کارآیی اقتصادی تحت شرایط بازده متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب 64.4 درصد، 65.3 درصد و 5.43 درصد است. به علاوه، اختلاف بین بهترین واحد پرورش دهنده و میانگین نمونه برای کارآیی اقتصادی 65.5 درصد است. از سوی دیگر، از 85 واحد مورد مطالعه 48.33 درصد (41 واحد) سودده و بقیه زیانده هستند. از دیدگاه سوددهی، طبقه دوم (15000- 5001 قطعه) درمقایسه با سایر طبقات از وضعیت مطلوب تری برخوردار است.

یکی از مهمترین دغدغه های اقتصاددانان و یکی از موضوعات اساسی علم اقتصاد، مساله کارایی است. با وجودی که این موضوع خاستگاه اقتصادی دارد، اما کاربرد آن در بسیاری از دیگر رشته ها وسیع است. این مقاله وظیفه دارد کنکاشی قابل ملاحظه در این موضوع بنماید. قسمت اول به مقدماه و طرح بحث اختصاص دارد. زمینه ها و ابعاد اقتصادی کارآیی و قست دوم مقاله را پوشش می دهد. معیارهای اقتصاد رفاه و دیگر مولفه های کارآیی موضوع قسمت سوم بوده و کاربردهای فراگیر کارآیی، موضوع بحث قسمت چهارم خواهد بود. در قسمت آخر ملاحظات پایانی و مطالب تکمیلی مربوط به موضوع مرور خواهد شد.

به نظر می رسد ادغام کشورها در اقتصاد جهانی، امری اجتناب ناپذیر است. از یک سو گسترش نیازها و از سوی دیگر تخصصی شدن تولید موجب می شود کشورها بی نیاز از یکدیگر نباشند. هدف از مقاله حاضر، ارزیابی اثر جهانی شدن 4 بر کارآیی فنی محصولات دارویی در ایران طی دوره 1367-1386 است؛ که در آن، با استفاده از تابع تولید کاب داگلاس و برآورد تابع تولید مرزی 5 و بهره گیری از روش اقتصادسنجی COLS، اثر متغیر ادغام تجارت بین الملل به عنوان شاخص جهانی شدن درکنار متغیرهای نیروی کار، موجودی سرمایه، مواد اولیه و انرژی، بر کارآیی فنی محصولات دارویی بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که جهانی شدن بر کارآیی فنی محصولات دارویی بی اثر است.